Το Περιφερειακό Φόρουμ UNECE – WHO

Η παράλληλη εκδήλωση του Περιφερειακού Φόρουμ της UNECE για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη “Με κατεύθυνση τις φιλικές προς την ηλικία βιώσιμες πόλεις και κοινότητες” συνδιοργανώθηκε από την UNECE και τον WHO σε συνεργασία με τη Μόνιμη Ομάδα Εργασίας της UNECE για τη Γήρανση και το Παγκόσμιο Δίκτυο του ΠΟΥ για φιλικές προς την ηλικία πόλεις και κοινότητες, προκειμένου να καταδειχθεί πώς οι επενδύσεις προς φιλικά προς την ηλικία περιβάλλοντα συμβάλλουν στη φιλοδοξία της Ατζέντας 2030 να καταστούν οι πόλεις χωρίς αποκλεισμούς, ασφαλείς, ανθεκτικές και βιώσιμες, σύμφωνα με τον στόχο 11 Βιώσιμης Ανάπτυξης, καθώς και με άλλους στόχους και σκοπούς της Βιώσιμης Ανάπτυξης.

Εκπρόσωποι του Παγκόσμιου Δικτύου του ΠΟΥ για τις φιλικές προς την ηλικία πόλεις και κοινότητες από την Ιρλανδία, την Πολωνία και την Ισπανία, καθώς και ηγέτες της υγιούς γήρανσης από το Τατζικιστάν μοιράστηκαν συγκεκριμένες δράσεις που λαμβάνονται στις χώρες και τις κοινότητές τους για την προώθηση των ικανοτήτων των ηλικιωμένων και τη δημιουργία καλύτερων περιβαλλόντων για να γεράσουν.

Την Ελλάδα και την 50και Ελλάς εκπροσώπησε η Δρ. Λιζ Μεσθεναίου, που ανέλαβε και τον συντονισμός της συζήτησης.

Παραδείγματα Καλών Πρακτικών στην Ευρώπη

Τα παραδείγματα καλών πρακτικών που παρουσιάστηκαν καλύπτουν το τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο και υπογραμμίζουν τη σημασία των συμπράξεων εντός και εκτός της κυβέρνησης για την επίτευξη φιλικών προς την ηλικία περιβαλλόντων και βιώσιμης ανάπτυξης. Στην Ιρλανδία, στο πλαίσιο των εθνικών πλαισίων πολιτικής για τη στήριξη της φιλικής προς την ηλικία στέγασης για τους ηλικιωμένους και με την υποστήριξη της Age-Friendly Ireland, οι νέες οικιστικές αναπτύξεις ανταποκρίνονται ταυτόχρονα στις ανάγκες των ηλικιωμένων και συμβάλλουν στην επίτευξη της Ατζέντας 2030, μειώνοντας τη φτώχεια των ηλικιωμένων (στόχος 1), προωθώντας τον υγιεινό τρόπο ζωής (στόχος 3), βελτιώνοντας την ενεργειακή απόδοση και τη βιώσιμη χρήση των πόρων (στόχοι 7 και 13) και παρέχοντας πρόσβαση σε δημόσιες συγκοινωνίες και τοπικές ανέσεις (στόχος 11).

Στην Πολωνία, το εκτεταμένο δίκτυο των Κέντρων Δραστηριοτήτων Ηλικιωμένων της Κρακοβίας συγκεντρώνει τις υπηρεσίες της δημοτικής κυβέρνησης και τις τοπικές ΜΚΟ για την καταπολέμηση του ηλικιωτισμού, την προώθηση μιας θετικής εικόνας των ηλικιωμένων, την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των γενεών και την παροχή ευκαιριών για την ανάπτυξη των ηλικιωμένων σε διάφορες διαστάσεις. Το δημοκρατικά εκλεγμένο Συμβούλιο Ηλικιωμένων της πόλης συμβουλεύει τον δήμαρχο, εξασφαλίζοντας πιο ευέλικτη, χωρίς αποκλεισμούς, συμμετοχική και αντιπροσωπευτική λήψη αποφάσεων (στόχος 16.7). Το ισπανικό δίκτυο πόλεων και κοινοτήτων φιλικών προς τη γήρανση υποστηρίζει την εφαρμογή των εθνικών πολιτικών για τη γήρανση, των ΣΒΑ και άλλων διεθνών πρωτοβουλιών σε τοπικό επίπεδο, αναπτύσσοντας προγράμματα προσαρμοσμένα στο συγκεκριμένο πλαίσιο και τις ανάγκες κάθε κοινότητας. Παραδείγματα περιλαμβάνουν την εκμάθηση υπηρεσιών και τις επιχορηγήσεις για τέχνες που προωθούν τις ανταλλαγές και τη συνεργασία μεταξύ των γενεών. Τέτοια προγράμματα καθιστούν τις κοινότητες πιο περιεκτικές για τους ηλικιωμένους (στόχος 11) και βασίζονται σε συμπράξεις και συνεργασία μεταξύ των τοπικών κυβερνήσεων και των ομάδων της κοινωνίας των πολιτών.

Ως πιλοτική χώρα για το Παγκόσμιο Σχέδιο Δράσης για Υγιεινή Ζωή και Ευημερία για Όλους (GAP), το Τατζικιστάν αναλαμβάνει δράση για την ενίσχυση της χρηματοδότησης της υγείας και την επιτάχυνση της προόδου όσον αφορά τους ΣΒΑ που σχετίζονται με την υγεία (στόχος 3) για όλες τις ηλικίες. Θεμελιώδης για τις προσπάθειες αυτές είναι η συνεργασία μεταξύ της κυβέρνησης, της κοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και παγκόσμιων οργανισμών. Πρωτοπόρο στην περιοχή, το Γεροντολογικό Κέντρο Κεντρικής Ασίας στο Τατζικιστάν εργάζεται για την προώθηση πολιτικών γήρανσης με βάση τα στοιχεία, την αλλαγή των στερεοτύπων της στάσης απέναντι στους ηλικιωμένους, την προώθηση της ανταλλαγής μεταξύ των γενεών και την επίτευξη πιο φιλικών προς την ηλικία περιβαλλόντων.

Το Πρόγραμμα του Περιφερειακού Φόρουμ UNECE – WHO

Οι παρουσιάσεις και η συζήτηση κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης ανέδειξαν τις συνέργειες μεταξύ του SDG 17 -που στοχεύει στην ενίσχυση των μέσων εφαρμογής και στην αναζωογόνηση της Παγκόσμιας Σύμπραξης για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη-, των πόλεων χωρίς αποκλεισμούς (SDG 11) και των φιλικών προς την ηλικία περιβαλλόντων. Η κάθετη συνεργασία μεταξύ εθνικών και τοπικών κυβερνήσεων και οργανισμών είναι κρίσιμη για τη μετατροπή των εθνικών και παγκόσμιων πολιτικών πρωτοβουλιών σε τοπικά προγράμματα που επηρεάζουν θετικά τις κοινότητες και τα άτομα. Ένα άλλο κοινό θέμα που αναδύθηκε ήταν η σημασία της εκπροσώπησης χωρίς αποκλεισμούς και της λήψης αποφάσεων που δίνει φωνή στα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.

Εξήντα έξι συμμετέχοντες από 30 χώρες παρακολούθησαν την παράλληλη εκδήλωση. Το πρόγραμμα, οι παρουσιάσεις των ομιλητών και η καταγραφή της εκδήλωσης είναι διαθέσιμα παρακάτω.

Πρόγραμμα
Συντονισμός: Δρ: Λιζ Μεσθεναίου, 50και Ελλάς (Ελλάδα)
Εναρκτήριες παρατηρήσεις και καλωσόρισμα (10 λεπτά)

• • Βίντεο της δεκαετίας του ΟΗΕ για την υγιή γήρανση
  • UNECE – Μόνιμη ομάδα εργασίας για τη γήρανση
  • ΠΟΥ – Παγκόσμιο δίκτυο για πόλεις και κοινότητες φιλικές προς την ηλικία

Εμπνευσμένη ομιλία (10 λεπτά)

• • Δρ Shodikhon Jamshed, Αναπληρωτής Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Προστασίας (Τατζικιστάν)
  • Δρ Saodat Kamalova, Διευθύντρια του Κέντρου Γεροντολογίας Κεντρικής Ασίας (Τατζικιστάν)

Συζήτηση σε πάνελ (45 λεπτά)

• • Sara Ulla Díez, Coordinadora de Estudios y Apoyo Técnico, Instituto de Mayores y Servicios Sociales (IMSERSO) Παρουσίαση
  • Anne Rizzo, υπεύθυνη διεθνών σχέσεων, Age friendly Ireland Παρουσίαση
  • Anna Okońska-Walkowicz, Πληρεξούσιος του Δημάρχου της Κρακοβίας για τους ηλικιωμένους (Κρακοβία, Πολωνία) Παρουσίαση

Ερωτήσεις και απαντήσεις, παρεμβάσεις από το βήμα (15 λεπτά)

Παρακολουθήστε όλη τη συζήτηση στο βίντεο που ακολουθεί

Video Transcript – Η Εισήγηση της Δρ. Λιζ Μεσθεναίου

Ακολουθεί η εισήγηση της Δρ. Λιζ Μεσθεναίου, που εκπροσώπησε την 50και Ελλάς και την Age Platform Europe, στα Ελληνικά.

Σας ευχαριστώ πολύ που με προσκαλέσατε να είμαι συντονίστρια.

Kάποιοι από εσάς θα έχετε δει ότι προέρχομαι από την 50και Ελλάς. Είμαι Ελληνίδα πολίτης και ίσως αναρωτηθείτε τι σχέση έχει αυτό με την Age Platform Europe. Λοιπόν η Age Platform Europe αποτελείται από πάνω από 120 οργανώσεις, σε επίπεδο κρατών μελών, αν και υπάρχουν και μέλη που δεν προέρχονται από κράτη μέλη της ΕΕ. Πρόκειται για έναν σημαντικό οργανισμό για τον Who και για πολλές άλλες οργανώσεις γιατί συγκεντρώνει κυρίως, αλλά όχι μόνο, οργανώσεις ηλικιωμένων – κάτι που θέλω να τονίσω – γιατί ό,τι κάνουμε εδώ και ότι ό,τι θα κάνουμε, δεν μπορεί να σχεδιάζεται χωρίς τους ηλικιωμένους.

Η Age Platform Europe προσπαθεί πολύ σκληρά να μην το κάνει αυτό και ένας από τους τρόπους είναι να έχουμε από μια διαφορετική ομάδα εργασίας στους διαφορετικούς τομείς εργασίας και μια από τις μεγάλες που πηγαίνει πολύ καλά, ονομάζεται ομάδα εργασίας για τα age-friendly environments. Μάλιστα, εξετάζοντας το νέο πρόγραμμα και το τι ελπίζουμε να επιτευχθεί το 2023, σίγουρα ένα από τα πράγματα είναι να επηρεάσουμε το τι συμβαίνει σε ευρωπαϊκό κοινοβουλευτικό επίπεδο και να διασφαλίσουμε ότι οι εταίροι θα πάρουν κάποιες από τις ιδέες αυτές και θα τις προωθήσει ο καθένας στο δικό του κράτος.

Αλλά μια από τις πιο σημαντικές πτυχές που επιδιώκουμε, είναι να διασφαλίσουμε ότι τα γενικά προβλήματα που έχουν οι ηλικιωμένοι στην πρόσβαση σε υπηρεσίες όπως τραπεζικές υπηρεσίες, αγορές, όλα τα είδη υπηρεσιών υγείας που μπορείτε να σκεφτείτε, αντιμετωπίζονται.  Έχουμε την τάση να υποθέτουμε ότι αν βάλουμε τις ψηφιακές υπηρεσίες στη θέση τους, ο κόσμος θα έχει ευκολότερη πρόσβαση σε αυτές και αυτό δεν είναι αλήθεια. Πρέπει να κοιτάξετε τα ποσοστά ψηφιακού αλφαβητισμού για να καταλάβετε πόσο δύσκολο είναι στην πραγματικότητα για πολλούς ηλικιωμένους να χρησιμοποιήσουν κάποιες από αυτές τις υπηρεσίες. Ήταν λίγο χαοτικές και γίνονται πιο οργανωμένες όσο προχωράμε, αλλά παρόλα αυτά πρέπει οι ηλικιωμένοι να βοηθηθούν για να χρησιμοποιήσουν αυτές τις υπηρεσίες και χρειάζεται να ενσωματωθούν.

Αυτό είναι ένα από τα πράγματα που κάναμε, όχι στα χαρτιά, όχι σε συζητήσεις, αλλά πολύ πρακτικά, ρωτώντας τις τραπεζικές αρχές και τις κυβερνήσεις, πώς προτείνουν να κάνουν τις υπηρεσίες τους πραγματικά προσβάσιμες στους ηλικιωμένους. Στέλνουμε ανθρώπους σε συναντήσεις, σε εκδηλώσεις, πηγαίνει και το προσωπικό φυσικά, και ανταλλάσσουμε καλές πρακτικές εκεί. Έτσι και πάλι από τη σκοπιά του UNECE και του WHO, μια ματιά στο τι κάνει η Age Platform Europe θα μπορούσε να είναι πολύ χρήσιμη. Γίνεται πολλή δουλειά εκεί.

Νομίζω επίσης ότι πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι όταν μιλάμε για βασικές υπηρεσίες και πρόσβαση, υπογραμμίζουμε επίσης την πτυχή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αποκλείοντας συστηματικά τους ανθρώπους με το να μην τους κάνουμε ψηφιακά εγγράμματους, δεν υποστηρίζουμε τον ψηφιακό τους εγγραμματισμό, δεν τους βοηθάμε σε αυτό και ουσιαστικά αποκλείουμε πολλούς ανθρώπους έτσι.

Ένα από τα πράγματα που θα ήθελα να αναφέρω είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων που μιλάνε στο άρθρο 20 για την ανάγκη να γίνουν οι υπηρεσίες πραγματικά προσβάσιμες και να μην αποκλείονται οι ηλικιωμένοι.  Ένας άλλος τομέας που συζητάμε περιλαμβάνει θέματα όπως η κινητικότητα, που με την σειρά του φέρνει στο επίκεντρο το θέμα της ικανότητας οδήγησης και τους ασφαλιστικούς περιορισμούς, οι οποίοι στην πραγματικότητα λειτουργούν αρκετά συχνά ως εμπόδια στο να μπορούν οι ηλικιωμένοι να χρησιμοποιούν αυτοκίνητα και να έχουν πρόσβαση στις μεταφορές.  Δεν μπορούν όλοι να χρησιμοποιήσουν το λεωφορείο, δεν έχει παντού λεωφορεία ή υπηρεσίες που μπορούν να εξυπηρετηθούν από λεωφορεία, οπότε πρέπει να σκεφτούμε πολύ καλά πως ό,τι κάνουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο, πρέπει να εφαρμοστεί σε όλα τα κράτη μέλη και να γίνει με τέτοιο τρόπο ώστε να μην αποκλείει τους ηλικιωμένους.

Και εδώ έχουμε κάποια συνέργεια για την υγιή γήρανση. Κάνω κάτι πολύ ωραίο εδώ και πολύ καιρό, που ονομάζεται Access City Awards και αφορά στην πραγματικότητα την αναπηρία. Είναι πολύ δύσκολο γιατί το σύνολο των ανθρώπων με προβλήματα αναπηρίας δεν βλέπουν απαραίτητα τον εαυτό τους στην ίδια βάρκα με τους ηλικιωμένους και πρέπει να τους κάνουμε να καταλάβουν ότι η πλειοψηφία των ατόμων με αναπηρία, σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή, είναι στην πραγματικότητα ηλικιωμένοι. Έτσι, όταν μιλάμε για προσβασιμότητα, είναι μια καλή πηγή υλικού για να καταλάβουμε τι έχουν κάνει κάποιες πόλεις για να κάνουν τις πόλεις τους πιο εύκολες για όλους.

Δεν είναι το ίδιο με το φιλικό προς την ηλικία περιβάλλον, συμφωνώ, και επιτρέψτε μου να γίνω σαφής, αλλά υπάρχουν κάποιες πτυχές του που έχουν να κάνουν με την προσβασιμότητα και τη φυσική προσβασιμότητα, οι οποίες είναι σημαντικές και πάλι θα πρότεινα να το εξετάσουμε αυτό και βεβαίως συνεργαζόμαστε με την Ευρωπαϊκή μορφή αναπηρίας, το φόρουμ των επιβατών, τα φόρουμ των καταναλωτών και ούτω καθεξής. Υπάρχουν πολλές οργανώσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Τέλος επιτρέψτε μου να αναφερθώ σε μερικά από τα προγράμματα που ασχολούμαστε με τα φιλικά προς την ηλικία περιβάλλοντα και την προσβασιμότητα. Υπάρχει ένα που λέγεται Senior Explorers of Urban Environments (SEE U) – Οι ηλικιωμένοι εξερευνητές των αστικών περιβαλλόντων, τα Age-friendly private toolkits – ανοικτοί εκπαιδευτικοί πόροι για πόλεις φιλικές προς την ηλικία, Urban-age με χρήση αποσπασματικών τεχνολογιών για φιλικές προς την ηλικία πόλεις, και το EU accessibility City.

Όλα αυτά είναι διαθέσιμα και θα βάλω τον σύνδεσμο προς την ιστοσελίδα της πλατφόρμας, έτσι ώστε όποιος ενδιαφέρεται απλά θα το ψάξει και θα δείτε όλα τα πολλά προγράμματα στα οποία έχουμε εμπλακεί. Νομίζω ότι πολύ ενδιαφέρον έχει ένα νέο πρόγραμμα που μόλις ξεκίνησε, το οποίο γίνεται από ερευνητές της Age Platform Europe που θα εκπαιδεύσουν 12 διδακτορικούς, μεταδιδακτορικούς φοιτητές, σε πτυχές της γήρανσης, στο χώρο των age-friendly environments, που θα περιλαμβάνουν θέματα όπως η στέγαση, νέες τεχνολογίες, κινητικότητα, αστικές και αγροτικές πτυχές της μετακίνησης, η αντιπροσώπευση και η ποικιλομορφία των ηλικιωμένων.

Και μία νομίζω σημαντική πτυχή είναι ότι θα υπάρχει σε όλα αυτά και η ομάδα αναφοράς των ηλικιωμένων μας. Δηλαδή δεν θα τους λέμε τι συμβαίνει, αλλά θα είναι οι ίδιοι ένα κρίσιμο μέρος του έργου αυτής της ομάδας, που είναι η ανάπτυξη προγραμμάτων και πολιτικών για τους ηλικιωμένους.  Τίποτα για εμάς χωρίς εμάς και είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι η ενσωμάτωση στους προϋπολογισμούς σας και στις διαδικασίες σας, ως οργανισμοί, της συζήτησης με τους ηλικιωμένους, είναι απολύτως κρίσιμη, αν πρόκειται κάτι να έχει κάποια βιώσιμη πιθανότητα να εφαρμοστεί.  Και παρεμπιπτόντως τώρα συμμετέχουμε στην Ευρωπαϊκή Διαβούλευση του Who για το επερχόμενο πλαίσιο δράσης για την υγιή γήρανση.

Αυτή ήταν μια πολύ γρήγορη επισκόπηση της Age Platform Europe στο έργο του Who και όπως βλέπετε έχουμε ξεκινήσει κάποιες συνεργασίες, οι οποίες ωστόσο κρύβουν πολλές διαφορές σε εθνικό και περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Πολλά μέρη δεν έχουν εμπλακεί σε μεγάλο βαθμό και ακόμα έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε, για να τους εμπλέξουμε όλους.

Θα είμαι πολύ ευτυχής αργότερα να απαντήσω σε ερωτήσεις, αλλά παρακαλώ να διαβάσετε το παράρτημα του Who για το έργο του φιλικού προς την ηλικία περιβάλλοντος.

ΠΗΓΗ
UNECE