Την Τρίτη, 6 Φεβρουαρίου, η 50και Ελλάς, με τον κ. Βασίλη Λουζιώτη, μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής της 50και Ελλάς και μέλος της AGE Platform Europe, συμμετείχε στη συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, με θέμα “Διαγενεακός διάλογος και συμμετοχή“.

Η συνάντηση διοργανώθηκε από την πορτογαλική αντιπροσωπεία στον ΟΗΕ μαζί με την αντιπροσωπεία της ΕΕ, στο πλαίσιο της προετοιμασίας της επόμενης διάσκεψης της OEWG (Ομάδα Εργασίας Ανοικτού Τύπου) αργότερα αυτή την άνοιξη και σε αυτήν συμμετείχαν τόσο άτομα μεγαλύτερης ηλικίας όσο νεότεροι, καθώς και εμπειρογνώμονες από όλο τον κόσμο, οι οποίοι είχαν την ευκαιρία να καταθέσουν τις απόψεις τους, ως προς τις ευκαιρίες και τις προκλήσεις που υπάρχουν στην προσπάθεια να υπάρξει ένας διάλογος μεταξύ των γενεών, ενώ παράλληλα προσπαθούμε να εξασφαλίσουμε αξιοπρεπή εργασία για όλες τις ηλικίες.

Στόχος του Διαγενεακού Διαλόγου

Κύριος στόχος των Διαγενεακών Διαλόγων είναι να μοιραστούν οι διαφορετικές γενιές τις απόψεις και τις εμπειρίες τους, να μάθουν οι νέες γενιές από την πρόοδο που σημείωσαν οι προηγούμενες γενιές, οι μεγαλύτερες γενιές να μάθουν από τις νέες μάχες που αντιμετωπίζουν οι νεότεροι και να σκεφτούν από κοινού τρόπους για να τις αντιμετωπίσουν.  Επίσης να οικοδομήσουν σχέσεις αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ των γενεών, ως έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες για την επίτευξη των SDGs (Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης), ιδίως των στόχων 8 και 10 , με απώτερο σκοπό να διασφαλιστεί ότι όλοι οι άνθρωποι – συμπεριλαμβανομένων των νέων και των ηλικιωμένων – αναγνωρίζουν τους εαυτούς τους ως ιδιοκτήτες, κινητήριους μοχλούς και δικαιούχους των SDGs.

Υπό την έννοια αυτή, ο Διαγενεακός Διάλογος αποτελεί ένα εργαλείο ανταλλαγής εμπειριών μεταξύ των γενεών, για τη δημιουργία πλήρους και παραγωγικής απασχόλησης και αξιοπρεπούς εργασίας για όλους, για την υπέρβαση των ανισοτήτων και την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης μέχρι το 2030.

Η ομιλία του κ. Λουζιώτη

Ονομάζομαι Βασίλης Λουζιώτης, είμαι μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής της 50+ Hellas, μιας μη κερδοσκοπικής οργάνωσης που υποστηρίζει τα δικαιώματα των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας. Η 50+ Hellas είναι μέλος της AGE Platform Europe, και με αυτή τη διπλή ιδιότητα απευθύνομαι σήμερα σε εσάς.

Έχουμε ήδη ακούσει από τους προηγούμενους συμμετέχοντες στο πάνελ ότι ο ηλικιακός ρατσισμός υπάρχει, σε πολλούς χώρους εργασίας και παίρνει ποικίλες μορφές. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι διακρίσεις λόγω ηλικίας δυσχεραίνουν την εύρεση νέας εργασίας για τους εργαζόμενους μεγαλύτερης ηλικίας και συχνά τους αναγκάζουν να συνταξιοδοτηθούν πρόωρα και ίσως να λάβουν μειωμένες συντάξεις. Αυτό σημαίνει σημαντικό αριθμό ηλικιωμένων που μπορεί να αισθάνονται απομονωμένοι, άχρηστοι, καθώς και αυξημένη επιβάρυνση για τα συνταξιοδοτικά ταμεία.

Από την άλλη πλευρά, σε ορισμένα μέρη του κόσμου – και η Ευρώπη είναι ένα από αυτά – οι άνθρωποι ζουν περισσότερο και τα ποσοστά γεννήσεων μειώνονται. Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρξει ένα ακόμη μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού που θα είναι ανενεργό. Είναι σαφές ότι αυτό δεν θα είναι βιώσιμο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το πρόβλημα θα μεγαλώσει ακόμη περισσότερο.

Τούτου λεχθέντος, πιστεύω ότι υπάρχουν τρόποι να ξεπεραστεί αυτή η κατάσταση, και, η δημιουργία ενός συστήματος που συγκεντρώνει τις ιδιότητες ΟΛΩΝ των εργαζομένων στον εργασιακό χώρο, είναι ένας καλός τρόπος αντιμετώπισης.  Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι οι οργανισμοί με μεγαλύτερο βαθμό ποικιλομορφίας του εργατικού δυναμικού τους παρουσιάζουν υψηλότερη παραγωγικότητα. Οι ειδικοί μας λένε ότι αυτό επιτυγχάνεται με την ανάμειξη των χαρακτηριστικών, των γνώσεων, της εμπειρίας και των συμπεριφορών όλων των εργαζομένων. Στην πραγματικότητα, οι άνθρωποι μαθαίνουν και επηρεάζονται ο ένας από τον άλλον, συχνά χωρίς επίσημο πρόγραμμα κατάρτισης.

Η αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος σε μεγάλη κλίμακα, ωστόσο, θέτει σοβαρές προκλήσεις, αλλά προσφέρει και ευκαιρίες. Περιλαμβάνει διάφορους φορείς, οι οποίοι θα πρέπει όλοι να συμβάλουν και όλοι θα πρέπει να επωφεληθούν.  Αυτό που πιστεύουμε ότι χρειάζεται είναι ένα σύστημα με το οποίο οι παλαιότεροι εργαζόμενοι θα εργάζονται δίπλα-δίπλα με τους νεότερους εργαζόμενους. Και οι δύο ομάδες μπορούν να ενεργούν ως προπονητές, ή εκπαιδευτές, ή μέντορες, αξιοποιώντας τις μοναδικές εμπειρίες και την τεχνογνωσία τους.

• Κάποιοι θα φέρουν τεχνικές γνώσεις και την προθυμία να προκαλέσουν καταστάσεις, ενώ άλλοι θα φέρουν γνώσεις για το “πώς γίνονται τα πράγματα στην πραγματικότητα” και εμπειρία στις ανθρώπινες σχέσεις.
• Οι εργοδότες θα πρέπει να δημιουργήσουν και να διατηρήσουν ένα κλίμα που να υποστηρίζει όλους τους εργαζόμενους και να παρέχουν εκπαίδευση σε όλους, ώστε να μπορούν να αποδίδουν καλά.
• Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να θέσουν τους βασικούς κανόνες, συμπεριλαμβανομένων της πολυμορφίας και της ενσωμάτωσης, της κατάρτισης και της ανάπτυξης, καθώς και να παρέχουν κίνητρα στους εργοδότες για να υιοθετήσουν αυτά τα συστήματα.

Όλα τα εμπλεκόμενα μέρη έχουν να κερδίσουν από μια τέτοια ρύθμιση.

• Οι εργοδότες θα δουν μια λύση στο πρόβλημα των νέων εργαζομένων που μπορεί να μην έχουν αρκετή πρακτική εμπειρία για να αποδώσουν καλά ή που δεν έχουν τις ικανότητες ανθρώπινων σχέσεων για να χειριστούν διφορούμενες καταστάσεις. Η συνολική παραγωγικότητα θα αυξηθεί, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της EUROSTAT και του ΟΟΣΑ.
• Οι νεότεροι εργαζόμενοι θα λάβουν πρακτική καθοδήγηση σχετικά με τις καθημερινές λειτουργίες, καθώς και με τον λεπτό χειρισμό των ανθρώπινων αλληλεπιδράσεων στον χώρο εργασίας.
• Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία εργαζόμενοι θα κερδίσουν ικανοποίηση από το να μοιράζονται την τεχνογνωσία που με κόπο απέκτησαν, θα μπορέσουν να συμπληρώσουν το εισόδημά τους και να αποκτήσουν νέες δεξιότητες από τους νεότερους συναδέλφους τους, διατηρώντας παράλληλα τη δραστηριότητά τους και την ενασχόλησή τους.
• Οι κρατικές αρχές θα δουν την ανεργία να μειώνεται και την επιβάρυνση των συνταξιοδοτικών ταμείων να μειώνεται.

Για να παραφράσουμε μια γνωστή φράση της Διοίκησης, αυτό φαίνεται να είναι μια κατάσταση win-win-win-win!  Σίγουρα υπάρχουν προκλήσεις εδώ. Θα χρειαστούν τουλάχιστον νέες νομοθετικές ρυθμίσεις στους τομείς της απασχόλησης, της κατάρτισης, των αμοιβών και των συντάξεων. Ωστόσο, κατά την άποψή μου, η μεγαλύτερη πρόκληση είναι το πώς θα ξεπεραστούν τα στερεότυπα που επικρατούσαν επί μακρόν είτε για τους ηλικιωμένους είτε για τους νεότερους εργαζόμενους και πώς θα καταφέρουμε να κάνουμε όλες τις υποομάδες εργαζομένων να συνεργαστούν.

Βασίλης Λουζιώτης, Φεβρουάριος 2023

Ιστορικό των Διαγενεακών Διαλόγων

Στην Παγκόσμια Διάσκεψη Κορυφής για την Κοινωνική Ανάπτυξη, που πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 1995 στην Κοπεγχάγη, οι παγκόσμιοι ηγέτες αναγνώρισαν ότι υπήρχε επείγουσα ανάγκη να αντιμετωπιστούν βαθιά κοινωνικά προβλήματα, ιδίως η φτώχεια, η ανεργία και ο κοινωνικός αποκλεισμός. Τα κράτη μέλη δεσμεύτηκαν να εξαλείψουν τη φτώχεια, να προωθήσουν την πλήρη και παραγωγική απασχόληση και να ενισχύσουν την κοινωνική ενσωμάτωση για να επιτύχουν σταθερές, ασφαλείς και δίκαιες κοινωνίες για όλους. Δεσμεύτηκαν να προωθήσουν τον στόχο της πλήρους απασχόλησης και της αξιοπρεπούς εργασίας για όλους ως προτεραιότητα των οικονομικών και κοινωνικών πολιτικών.

Ακόμη και πριν από την πανδημία COVID-19, πολλές χώρες αντιμετώπιζαν υψηλές και αυξανόμενες ανισότητες. Ο πολύπλευρος αντίκτυπος του COVID-19 είχε επιδεινώσει περαιτέρω τις προϋπάρχουσες κοινωνικοοικονομικές ανισότητες, επιβαρύνοντας σοβαρά την κοινωνική ανάπτυξη και την ευημερία των ανθρώπων. Η πανδημία αποκάλυψε επίσης την αυξανόμενη οικονομική ανασφάλεια που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι και ανέδειξε τα υφιστάμενα κενά στα συστήματα κοινωνικής προστασίας και τις ανεπάρκειες στα συστήματα υγείας και εκπαίδευσης που τροφοδοτούν τις διαρθρωτικές ανισότητες. Οι διάφορες κοινωνικο-δημογραφικές ομάδες έχουν επίσης επηρεαστεί διαφορετικά.

Το COVID-19 έχει επίσης επιταχύνει τον ρυθμό του ψηφιακού μετασχηματισμού και αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο εργαζόμαστε και ζούμε. Αυτός ο αυξημένος ρυθμός του ψηφιακού μετασχηματισμού έχει ενισχύσει τον επείγοντα χαρακτήρα της κάλυψης του ψηφιακού χάσματος. Ενώ οι ψηφιακές τεχνολογίες έχουν βελτιώσει πολύτιμα την παραγωγικότητα στον κόσμο της εργασίας, έχουν επίσης αυξήσει την πόλωση της αγοράς εργασίας. Είναι ανάγκη να επενδύσουμε στις ανθρώπινες ικανότητες και να παρέχουμε στους εργαζόμενους, τόσο τους τυπικούς όσο και τους άτυπους, τις ευκαιρίες να επανεκπαιδεύονται, να συμμετέχουν σε δια βίου μάθηση και να αποκτούν ψηφιακές δεξιότητες σύμφωνα με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας.