Γιατί έχει σημασία η Διαγενεακή Αλληλεγγύη;

Το 2009 καθιερώθηκε, για πρώτη φορά, η Ευρωπαϊκή Ημέρα Διαγενεακής Αλληλεγγύης, η οποία γιορτάζεται στις 29 Απριλίου. Οι διαδοχικές κρίσεις που περάσαμε τα τελευταία χρόνια, έκαναν το θέμα πιο επίκαιρο από ποτέ, υπενθυμίζοντας μας πόσο κρίσιμη είναι η συνεργασία και η διαγενεακή αλληλεγγύη, σε μια ολοένα και πιο διαιρεμένη και άνιση κοινωνία.

Η αλληλεγγύη μεταξύ γενεών αποτελεί έναν από τους ακρογωνιαίους λίθους μιας βιώσιμης κοινωνίας χωρίς αποκλεισμούς. Η γήρανση του πληθυσμού δεν αφορά πλέον μόνο τους ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας και πρέπει να αξιοποιήσουμε τις δυνατότητες της διαγενεακής συνεργασίας με τους νέους προς όφελος όλων των κοινωνικών ομάδων. Το κάθε άτομο είναι μοναδικό και η επικοινωνία και η σύνδεση με τους άλλους είναι μια συνεχής αμφίδρομη μάθηση για όλους.

Καταπολεμώντας τον ηλικιακό ρατσισμό

Ο ευρέως διαδεδομένος ηλικιακός ρατσισμός και οι αρνητικές στάσεις απέναντι σε ορισμένες ηλικιακές ομάδες διχάζουν τους ανθρώπους των διαφόρων γενεών και δημιουργούν εμπόδια στην πλήρη ένταξη και συμμετοχή των ανθρώπων μεγαλύτερης ηλικίας. Η γήρανση επηρεάζει τόσο τους νεότερους όσο και τους μεγαλύτερους σε ηλικία ανθρώπους. Τα στερεότυπα των ηλικιακών ομάδων εμποδίζουν τις σχέσεις μεταξύ των γενεών να εξελιχθούν. Δημιουργούνται συγκρούσεις ανάμεσα στις διαφορετικές ηλικιακές ομάδες με επιβλαβείς συνέπειες, τόσο για τα άτομα όσο και για την κοινωνία. Σε κοινωνικό επίπεδο, ο ηλικιακός ρατσισμός μας εμποδίζει να σκεφτούμε και να σχεδιάσουμε πολιτικές και υπηρεσίες πρόνοιας που υιοθετούν μια προσέγγιση με ισχύ για όλη τη διάρκεια της ζωής και είναι δίκαιες για όλες τις ηλικίες.

Ο καλύτερος τρόπος για την καταπολέμηση του ηλικιακού ρατσισμού είναι η υποστήριξη της αλληλεγγύης και της συνεργασίας μεταξύ των γενεών. Θα χρειαστεί να αναζωογονήσουμε και να συνδέσουμε τις νεότερες και τις παλαιότερες γενιές και τα διαγενεακά προγράμματα είναι ένας από τους τρόπους, που έχουν τη δυνατότητα να καταπολεμήσουν αυτό το ατέρμονο στίγμα. Η προώθηση της τακτικής αλληλεπίδρασης μεταξύ ατόμων από διαφορετικές ηλικιακές ομάδες μπορεί να βοηθήσει στην εξάλειψη των στερεοτύπων, ενισχύοντας την ευαισθητοποίηση σχετικά με την ποικιλομορφία των καταστάσεων εντός μιας ηλικιακής ομάδας και των κοινών προκλήσεων που αντιμετωπίζουν..

Τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ζητούν μια γλώσσα χωρίς αποκλεισμούς

Η γλώσσα που χρησιμοποιούμε παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση του ηλικιακού ρατσισμού και των ηλικιακών στερεοτύπων. Για τον λόγο αυτό, ενόψει της Ευρωπαϊκής Ημέρας Αλληλεγγύης μεταξύ των Γενεών, μέλη της ομάδας για την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου υπέγραψαν κοινή επιστολή, με την οποία καλούν τους συναδέλφους τους να σέβονται περισσότερο τους ηλικιωμένους στη θεσμική τους γλώσσα.

Στην επιστολή, που ξεκίνησε με πρωτοβουλία ενός Σλοβένου ευρωβουλευτή, επισημαίνεται ότι οι ευρωβουλευτές ζητούν να χρησιμοποιείται ο όρος “άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας” αντί του όρου “ηλικιωμένοι”. Ο όρος “ηλικιωμένοι” είναι ένα ουσιαστικό που χρησιμοποιείται ευρέως και δημιουργεί ασάφεια για το άτομο, τα δικαιώματα του, τις διαφορετικές ιστορίες, τις προτιμήσεις και τις ανάγκες του. “Χρησιμοποιείται για τον διαχωρισμό των ηλικιακών ομάδων, δημιουργώντας την εντύπωση ότι οι “άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας” και οι “νέοι” είναι διαφορετικοί ως προς τα δικαιώματα, τις συνεισφορές και τις προσδοκίες τους”.  Αντίθετα, η γλώσσα πρέπει να υποστηρίζει την αλληλεπίδραση και να προωθεί τη συμμετοχή στην κοινωνία.

Διαγενεακή αλληλεγγύη για πιο ανθεκτικές κοινωνίες

Όπως αποδείχθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, η αξιολόγηση και η υποστήριξη της συμβολής όλων των γενεών θα επιταχύνει τις λύσεις και τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση πολλών σημερινών και μελλοντικών κοινωνικών προκλήσεων, καθώς και την οικοδόμηση βιώσιμων, δίκαιων, συνεκτικών και ανθεκτικών κοινοτήτων. “Εάν θέλουμε να οικοδομήσουμε μια ανθεκτική Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να θεωρούμε τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας ως παθητικά άτομα που χρειάζονται προστασία. Θα πρέπει να θεωρούνται ως κάτοχοι δικαιωμάτων, οι οποίοι είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν και να προσαρμοστούν σε καταστάσεις δύσκολες. Διαθέτουν δεξιότητες και γνώσεις που πρέπει να μεταβιβαστούν, να περάσουν στις επόμενες γενιές”, όπως αναφέρει μια ακόμη ευρωβουλευτής.

Η AGE συμμετέχει σε το νέο χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση έργο FutuRes, που ξεκίνησε τον περασμένο Μάρτιο, το οποίο αυτό αποτελείται απο μια διεπιστημονική ομάδα εμπειρογνωμόνων, με στόχο να προσδιορίσει πολιτικές που αποσκοπούν στην οικοδόμηση της ανθεκτικότητας ώστε οι επόμενες γενιές να είναι σε θέση να διαχειριστούν και να ανταπεξέλθουν σε πιθανές κρίσεις.

Η αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών στις μελλοντικές πολιτικές της Ε.Ε

Οι επερχόμενες ευρωπαϊκές εκλογές του 2024 θα αποτελέσουν την ευκαιρία για περαιτέρω ευαισθητοποίηση σχετικά με την ανάγκη προώθησης της ηλικιακής ποικιλομορφίας και ενσωμάτωσης διαγενεακών προσεγγίσεων στις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς όφελος όλων μας. Αυτός είναι ο στόχος ενός νέου χρηματοδοτούμενου από την Ε.Ε έργου, του οποίου ηγείται το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Νεολαίας, σε συνεργασία με την AGE.

Το έργο έχει ως στόχο να θέσει την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής συζήτησης, στο πλαίσιο των επερχόμενων ευρωεκλογών. Μαζί με το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Νεολαίας, συντάσσεται μια κοινή διαγενεακή διακήρυξη, η οποία θα χρησιμεύσει ως εργαλείο για τα επόμενα 2 χρόνια συνηγορίας, σε τοπικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Επίσης, οι νεότεροι και οι μεγαλύτεροι σε ηλικία πολίτες θα το εκμεταλλευτούν για να ευαισθητοποιήσουν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής σχετικά με τα οφέλη της αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών και να συσπειρώσουν τους υποψηφίους για τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τους σκοπούς τους.

Στη δήλωση αυτή, διαφορετικές γενιές προβάλλουν το μήνυμα ότι οι κοινές αξίες και τα κοινά συμφέροντα μεταξύ των γενεών δημιουργούν μια υποστηρικτική φιλία και κατανόηση, ανεξαρτήτως ηλικίας. Αυτή η κοινή κατανόηση διευκολύνεται από τις συναντήσεις μεταξύ των ανθρώπων και την μεταξύ τους αλληλεπίδραση και συνεργασία. Οι εμπειρίες του παρελθόντος και του παρόντος διαμορφώνονται τόσο από τις δικές μας επιλογές όσο και από τις ευρύτερες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες, συμπεριλαμβανομένου του ηλικιακού ρατσισμού και άλλων μορφών διακρίσεων, οι οποίες παρεμποδίζουν την ισότιμη απόλαυση όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλες τις ηλικίες.

Η πρωτοβουλία των νεότερων και μεγαλύτερων σε ηλικία πολιτών

Οι ηλικιωμένοι και οι νεότεροι πολίτες δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στη σημασία του διαγενεακού διαλόγου, της κατανόησης και της σύνδεσης σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας, καθώς αυτή επιτρέπει την καλύτερη αξιολόγηση των τρεχόντων ζητημάτων, εξασφαλίζοντας παράλληλα καλύτερες αποφάσεις για το μέλλον. Για το λόγο αυτό ενώνουμε τις δυνάμεις μας και καλούμε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να προωθήσει πρωτοβουλίες που θα προστατεύουν τα δικαιώματα των ανθρώπων που ζουν στην Ευρώπη σε οποιαδήποτε ηλικία, θα σέβονται την αξιοπρέπεια και την αυτονομία σε όλη τη διάρκεια της ζωής ως προϋποθέσεις για την αποτελεσματική και ουσιαστική συμμετοχή στην κοινωνία, δεν θα αφήνουν κανέναν πίσω.

Με τη δήλωση αυτή εμείς οι “Νεότεροι και Μεγαλύτεροι πολίτες της Ευρώπης” θα θέλαμε να αναδείξουμε τις δυνατότητες του διαλόγου μεταξύ των γενεών και να φέρουμε το θέμα στην ευρωπαϊκή συζήτηση, ενισχύοντας παράλληλα τη δημοκρατία σε τοπικό επίπεδο. Η δήλωση αυτή θα χρησιμοποιηθεί σε 15 φεστιβάλ που θα διοργανωθούν σε 15 χώρες της Ευρώπης και θα συγκεντρώσουν νεότερους και μεγαλύτερους πολίτες μαζί με τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και άλλους αρμόδιους φορείς για να προβάλουν την υπόθεση της αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών.

ΠΗΓΗ
AGE PLATFORM